Een asbesttest verwijst naar een verplichte procedure waarbij een gecertificeerde deskundige een gebouw inspecteert op de aanwezigheid van asbesthoudende materialen. In België is deze inspectie verplicht bij de overdracht van gebouwen ouder dan bouwjaar 2001. Alleen een erkend asbestdeskundige inventarisatie mag deze inschatting uitvoeren. Vanaf 23 november 2022 is het asbestattest nodig bij verkopen; vanaf 2027 geldt het ook voor gemeenschappelijke delen van appartementsgebouwen. Tegen 2032 moet elk gebouw van vóór 2001 een asbestattest hebben volgens de OVAM-richtlijnen.
Wil je weten waarom een asbesttest zo belangrijk is? Hoe lang een attest geldig blijft? Wie een asbestattest mag opstellen? Ontdek hieronder uitgebreide antwoorden op alle meest gestelde vragen.
Wat is een asbesttest precies?
Een asbesttest is een systematische inspectie die uitmondt in een asbestattest, officieel erkend door de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM).
De belangrijkste kenmerken van een asbesttest zijn:
- Inventarisatie van alle zichtbare en bereikbare materialen die mogelijk asbest bevatten
- Beoordeling van de toestand van elk asbesthoudend materiaal
- Beheeradvies, met richtlijnen voor veilig behoud, encapsulatie of verwijdering
Een asbesttest is geen vrijblijvende handeling. In Vlaanderen is het integraal onderdeel van de vastgoedoverdracht voor gebouwen van vóór 2001.
Waarom gebruikt men soms de term “asbesttest” en niet “asbestattest”?
De term “asbesttest” is in de volksmond gangbaar, maar juridisch-technisch heet het resultaat een “asbestattest“. Het attest vormt het officiële document waaruit blijkt of een gebouw asbest bevat.
Wat wordt onderzocht tijdens een asbesttest?
Tijdens een asbesttest worden typische asbestverdachte toepassingen gecontroleerd, zoals:
- Golfplaten en leien op daken
- Asbesthoudende vloerbekledingen
- Oude leidingisolatie en schoorsteenbekleding
- Gevelpanelen
- Brandwerende deuren
De inventarisatie gebeurt visueel én, indien nodig, via staalname en laboratoriumanalyse.
Wanneer is een asbesttest verplicht?
Een asbesttest (asbestattest) is verplicht bij elke overdracht van een gebouw ouder dan 2001 met een constructie groter dan 20m².
Situaties waarin een asbestattest nodig is:
- Verkoop van een woning, appartement of bedrijfsgebouw
- Schenking van vastgoed
- Vererving (nalatenschap)
- Ruil, bijvoorbeeld bij vastgoedruil in projectontwikkeling
Vanaf 2027 en 2032 worden deze verplichtingen verder uitgebreid.
| Jaar | Verplichting |
|:—|:—|
| 2022 | Verplicht bij verkoop woningen/bijgebouwen > 20m² gebouwd vóór 2001 |
| 2027 | Gemeenschappelijke delen appartementsgebouwen verplicht |
| 2032 | Alle gebouwen ouder dan 2001 verplicht, ongeacht verkoop/verhuur |
Is een asbestattest verplicht bij verhuur?
Vandaag is een asbestattest niet verplicht bij verhuur, maar deze verplichting wordt tegen 2032 geleidelijk ingevoerd.
Is een asbestattest nodig voor nieuwbouw?
Nieuwbouwwoningen (gebouwd na 2001) zijn vrijgesteld, omdat asbest sinds 2001 in België verboden is.
Wie mag een asbesttest uitvoeren?
De asbesttest mag uitsluitend worden uitgevoerd door een gecertificeerde asbestdeskundige inventarisatie, die geregistreerd is bij een erkend laboratorium en onder toezicht van OVAM werkt.
De stappen die een erkende asbestdeskundige volgt:
- Uitvoeren visuele inspectie op locatie
- Nemen van stalen (indien twijfel)
- Bepalen van toestand en risico (“toegankelijkheid” en “aantasting”)
- Opstellen van een officieel asbestinventarisrapport
- Indienen van de resultaten bij OVAM
Wat is een gecertificeerde asbestdeskundige inventarisatie?
Een asbestdeskundige inventarisatie (ADI) is iemand die een erkende opleiding heeft gevolgd, geslaagd is voor examens en officieel erkend werd volgens het Vlaamse decreet Asbest.
Hoe verloopt een asbesttest stap voor stap?
De standaardprocedure voor een asbesttest omvat de volgende fasen.
Samenvatting van de standaardprocedure:
- Voorbereiding: Verzamelen van bouwkundige informatie
- Visuele inspectie: Opsporen verdachte materialen
- Staalafname: Uitsluitend indien materiaal niet visueel betrouwbaar geïdentificeerd kan worden
- Analyse in laboratorium: Via geaccrediteerde laboratoria (o.a. elektronische microscopie)
- Risicobeoordeling: Inschatting in functie van integriteit en expositierisico
- Rapportering: Aanmaken van het asbestattest
- Registratie: Upload naar de “Asbestinventarisdatabank” van OVAM
Mag ik zelf een asbesttest uitvoeren?
Neen. Een asbesttest moet altijd door een erkende deskundige worden uitgevoerd. Zelf testen is niet wettelijk geldig.
Wat wordt vermeld op het asbestattest?
Het officiële asbestattest bevat de volgende gegevens:
- Identificatie van het gebouw
- Datum van de inspectie
- Resultaten van de inventarisatie
- Beheersmaatregelen (inclusief dringendheid)
- Geldigheidsduur en herzieningsvoorwaarden
Kan een asbestattest blanco zijn?
Ja. Als geen enkel asbesthoudend materiaal wordt aangetroffen, levert de deskundige een asbestvrij-attest af. Dit attest blijft onbeperkt geldig.
Hoe lang is een asbestattest geldig?
De geldigheidsduur van een asbestattest bedraagt 10 jaar na uitgiftedatum, behalve wanneer:
- De toestand van het gebouw verandert (bijvoorbeeld renovatie)
- De OVAM inschat dat herziening sneller nodig is wegens hoge risico’s
| Type attest | Geldigheid |
|:—|:—|
| Gewoon asbestattest | 10 jaar |
| Asbestvrij-attest | Onbeperkt geldig |
Tip: Plan een herkeuring bij belangrijke bouwactiviteiten.
Wat gebeurt er als je geen asbestattest hebt?
Bij verkoop zonder geldig asbestattest kan:
- De verkoop worden uitgesteld of nietig verklaard
- Worden vervolgd op basis van vastgoedeisen
- Boetes volgen, opgelegd door de Vlaamse overheid
De sancties kunnen oplopen tot duizenden euro’s.
Wie controleert de aanwezigheid van een asbestattest?
De notaris heeft de wettelijke taak om bij een vastgoedtransactie te verifiëren of er een geldig asbestattest aanwezig is.
Wat kost een asbesttest?
De prijs van een asbesttest (inclusief het attest) varieert tussen €350 en €750 excl. BTW, afhankelijk van:
- Grootte van het gebouw
- Aantal staalnames
- Bereikbaarheid van asbestplaatsen
- Complexiteit van de constructie
Gemiddeld zijn de kosten in 2024 voor een standaard eengezinswoning rond €450.
| Factor | Invloed op prijs |
|:—|:—|
| Grootte pand | Meer werkuren nodig |
| Aantal verdachte materialen | Meer staalnames en analyses |
| Bereikbaarheid | Verhoging kosten bij gevaarlijke inspecties |
| Sneldienst of spoedprocedure | Opslag tussen 15%-30% op reguliere prijs |
Bestaat er financiële ondersteuning voor asbestinventarisaties?
Momenteel (2024) biedt Vlaanderen:
- Premies voor verwijdering van asbest in combinatie met renovatiepremies (Mijn VerbouwPremie)
- Geen premie voor de inventarisatie zelf
Overweeg combinaties met dakrenovaties of gebouwenrenovaties om extra voordelen te benutten.
Een asbesttest is in Vlaanderen onmisbaar bij elke overdracht van vastgoed ouder dan bouwjaar 2001. Enkel een gecertificeerd asbestdeskundige inventarisatie mag deze testen uitvoeren en het officiële asbestattest registreren bij OVAM. De geldigheid bedraagt standaard 10 jaar, met verplichtingen die uitbreiden richting 2027 en 2032. Zorg altijd voor een geldig asbestattest bij transacties om juridische problemen te vermijden. Wil je advies op maat of offertes ontvangen voor een erkend asbestonderzoek? Via Praesy vind je eenvoudig betrouwbare specialisten.