Asbest zelf verwijderen? In België mag je onder bepaalde voorwaarden zélf asbest verwijderen, maar alleen voor specifieke toepassingen en materialen. Zo moet het materiaal hechtgebonden zijn, onbeschadigd en mogen de werken nooit vezelverspreiding veroorzaken. Je moet verplichte veiligheidsmaatregelen nemen, speciale kits gebruiken en de afvalafhandeling correct organiseren. Benieuwd naar hoe je daaraan begint? In dit artikel geven we een volledig, praktisch stappenplan inclusief alle voorwaarden, beschermingsmaatregelen en afvalprocedures. Zo weet je precies wanneer en hoe je asbest veilig kunt verwijderen.
Wat zijn de voorwaarden om zelf asbest te verwijderen in België?
De voorwaarden om zelf asbest te verwijderen in België zijn dat het moet gaan om hechtgebonden asbestmaterialen, die onbeschadigd en niet verweerd zijn. Particulieren mogen enkel zulke toepassingen verwijderen zonder beroep te doen op een erkend asbestverwijderaar.
Hechtgebonden asbest betekent dat de asbestvezels stevig vastzitten in een matrix van cement of lijm, waardoor het risico op vezelverspreiding kleiner is. Voorbeelden zijn golfplaten, oude vloertegels en niet-gelijmde vloerbekleding. Losgebonden of beschadigde materialen, waarin asbestvezels makkelijk kunnen vrijkomen, moeten altijd door een gecertificeerde aannemer worden verwijderd.
De belangrijkste regels zijn:
- Alleen hechtgebonden, onbeschadigde materialen.
- Geen machinale bewerking zoals zagen of breken.
- Correcte bescherming en verpakking.
- Correcte afvalafvoer via containerpark of erkende ophaler.
Voor welke soorten materialen mag ik zelf asbest verwijderen?
De soorten materialen waarvan je in België zelf asbest mag verwijderen zijn:
| Materiaalsoort | Toelichting |
|————————————-|—————————————————————————-|
| Golfplaten | Hechtgebonden cement-asbest, mits niet verweerd of gebroken. |
| Vloertegels uit vinyl-asbest | Enkel wanneer ze losliggen; gelijmde tegels mogen niet zelf worden verwijderd. |
| Losliggende vloerbekleding | Bijvoorbeeld losse vinyl of linoleum met asbest. |
| Vrijstaande objecten | Bloembakken of losse panelen waarin asbest hechtgebonden aanwezig is. |
Beschadigde, verweerde, gescheurde of gelijmde materialen mogen niet door particulieren worden verwijderd en vereisen professionele tussenkomst.
Welke beschermingsmiddelen zijn verplicht bij asbestverwijdering?
De beschermingsmiddelen die verplicht zijn bij zelf asbest verwijderen zijn:
- FFP3 mondmasker: Beschermt tegen inademing van asbestvezels.
- Wegwerpoverall Type 5/6: Beschermende overall tegen vezelpenetratie.
- Nitril handschoenen: Slijtvast en beschermend.
- Veiligheidsbril: Beschermt de ogen tegen stof en vezels.
- Non-woven verpakkingszakken: Speciaal bedoeld voor asbestafval.
Een doe-het-zelf asbestkit bevat deze materialen en is in België verkrijgbaar vanaf ongeveer €30.
Waarom is deze uitrusting noodzakelijk?
De uitrusting is noodzakelijk omdat asbestvezels microscopisch klein en schadelijk zijn. Inademen van deze vezels kan tot asbestose, mesothelioom of longkanker leiden volgens het Agentschap Zorg en Gezondheid. Correcte persoonlijke bescherming beperkt het risico drastisch.
Welke voorbereidingen moet je treffen voor het verwijderen?
De voorbereidingen die je moet treffen voor asbestverwijdering zijn:
- Maak de ruimte leeg: Verwijder alle niet noodzakelijke objecten om besmetting te beperken.
- Bedek vloeren en vaste objecten: Gebruik dikke plastic folie (200µm) en tape om bescherming aan te brengen.
- Bevochtig de ruimte: Verhoog de luchtvochtigheid om stofverspreiding tegen te gaan.
- Zet signs aan de ingang: Waarschuw bezoekers dat er asbestverwijderingswerken plaatsvinden.
Door deze voorbereidingen wordt de kans op vezelverspreiding aanzienlijk verminderd.
Hoe moet je asbest veilig verwijderen?
De stappen om asbest veilig te verwijderen zijn:
- Bevochtig het materiaal: Gebruik een plantenspuit met water of een fixatiemiddel om het oppervlak nat te maken.
- Verwijder zonder te breken: Schroef platen los en til ze voorzichtig weg. Nooit zagen, slijpen of breken.
- Vermijd onnodige beweging: Beweeg traag en voorzichtig om loslating van vezels te vermijden.
- Plaats direct in asbestzakken: Na verwijdering het materiaal onmiddellijk luchtdicht verpakken.
Voorbeeld: als je golfplaten hebt vastgeschroefd op een schuur, maak je eerst alle schroeven los voordat je heel de plaat verwijdert, zonder deze te breken.
Wat zijn veelgemaakte fouten bij asbestverwijdering?
Veelgemaakte fouten bij asbestverwijdering zijn:
- Materiaal zagen of in stukken breken.
- Gebruik van elektrisch gereedschap.
- Geen bevochtiging voor de aanvang.
- Verkeerd afvoeren via gewone huisvuilzakken.
Hoe moet je asbestafval correct verpakken?
De correcte manier om asbestafval te verpakken is:
- Dubbele verpakking: Stop stukken asbest elk in een dubbele plastic zak (asbestzakken).
- Sluiten en sealen: Gebruik ducttape om de opening volledig af te sluiten.
- Labelen: Schrijf “ASBEST” op de buitenkant van de verpakking.
Volgens OVAM (Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij) is het een wettelijke verplichting om asbestafval luchtdicht en gelabeld te verpakken.
Waar kan je asbestafval inleveren in België?
Je kunt asbestafval inleveren bij:
| Inleverlocatie | Voorwaarden |
|————————-|——————————————————|
| Containerpark | Vaak gratis of tegen kleine vergoeding na afspraak. |
| Erkende afvalinzamelaar | Ophaling aan huis mits vergoeding en afspraak. |
| Gemeentelijke acties | Sommige gemeenten organiseren gratis inzameldagen. |
Informeer altijd vooraf naar de specifieke voorwaarden bij je lokale containerpark.
Moet je melding maken van zelfverwijdering?
Ja, je moet soms melding maken van zelfverwijdering als:
- De hoeveelheid groter is dan de toegestane drempel (bijv. 35m²).
- Het materiaal niet volledig intact verwijderd wordt.
- Lokale regelgeving dit expliciet vereist (gemeentelijke verplichting).
Je meldt dit via het omgevingsloket van je gemeente of provincie. Onterecht verwijderen zonder melding kan leiden tot administratieve boetes.
Wanneer moet je een erkend asbestverwijderaar inschakelen?
Je moet een erkend asbestverwijderaar inschakelen als:
- Het gaat om losgebonden, beschadigd of verweerd materiaal.
- De verwijdering mechanische bewerking vereist (zagen, slijpen).
- De oppervlakte groter is dan lokaal toegestaan (vaak >35m²).
Erkende bedrijven beschikken over specialisaties in ‘containment’, onderdruk, en veilige luchtzuivering die wettelijk vereist zijn volgens het KB Asbest.
Wat kost zelf asbest verwijderen gemiddeld?
De gemiddelde kostprijs om zelf asbest te verwijderen is:
- Doe-het-zelf kit: €30 – €50 afhankelijk van inhoud.
- Vochtvernevelaar (huur): ± €20 per dag.
- Afvoerkosten containerpark: Vaak gratis tot 200 kg, daarna kleine toeslag.
- Ophaling door erkende firma: €150 – €450 afhankelijk van volume.
Hier volgt een kostenoverzicht:
| Kostenelement | Raming |
|————————|————————–|
| Veiligheidskit | €30 |
| Vernevelingsapparaat | €20/dag |
| Verpakking (zakken) | €5 per 5 zakken |
| Zelfafvoer containerpark| Gratis tot toeslag |
| Ophaling door firma | Tussen €150 en €450 |
Zelf verwijderen is dus aanzienlijk goedkoper dan professionele verwijdering, mits het veilig en correct gebeurt.
Zelf asbest verwijderen in België is mogelijk onder strikte voorwaarden: het moet gaan om hechtgebonden, onbeschadigde materialen die je handmatig en intact kunt wegnemen. Door een veiligheidskit te gebruiken, correcte voorzorgsmaatregelen te nemen en het afval veilig te verpakken en af te voeren, kan je het werk veilig uitvoeren. Voor alle andere situaties waar risico’s zijn, moet je een erkend asbestverwijderaar inschakelen. Wil je zeker zijn dat je niets over het hoofd ziet? Dan kan Praesy je adviseren bij elke stap van jouw asbestverwijdering.