Vanaf 2025 is het in Vlaanderen verplicht om voor elk gebouw van vóór 2001 een geldige asbestinventaris op te maken door een erkende deskundige. De voornaamste reden voor deze verplichting is de bescherming van de volksgezondheid: blootstelling aan asbestvezels kan ernstige ziekten zoals longkanker veroorzaken (Bron: OVAM, Asbestafbouwbeleid Vlaanderen). Daarnaast helpt de inventaris eigenaars en kopers juridische problemen vermijden. In dit artikel ontdek je waarom deze verplichting wordt ingevoerd, hoe het in het beleid tot 2034 past, wat de voordelen zijn, en welke types asbestinventarisaties bestaan.
Na het lezen van dit artikel weet je alles over de noodzaak, voordelen en praktische uitvoering van een asbestinventaris in 2025.
Waarom wordt een asbestinventaris verplicht in 2025?
De asbestinventaris wordt verplicht in 2025 om blootstelling aan asbestvezels te minimaliseren en eigenaars te verplichten risicovolle materialen te beheren of te verwijderen. Asbest is schadelijk voor de gezondheid en leidt tot ziekten zoals asbestose, mesothelioom en longkanker.
De Vlaamse overheid streeft ernaar om tegen 2034 zoveel mogelijk asbesttoepassingen uit gebouwen te verwijderen, zoals vastgelegd in het Actieplan Asbestafbouw van OVAM (Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij). Hierdoor krijgen eigenaars een actieve rol toebedeeld in het opsporen en registreren van asbestmaterialen.
Belangrijke elementen opgesomd:
- Verplichting voor gebouwen ouder dan 2000
- Doelstelling van asbestveilig Vlaanderen tegen 2034
- Bescherming tegen ernstige gezondheidsrisico’s
- Wettelijke vereiste vanaf 2025 volgens het Asbestafbouwbeleid Vlaanderen
Voor welke gebouwen is een asbestinventaris verplicht?
Een asbestinventaris is verplicht voor alle gebouwen die gebouwd zijn voor 1 januari 2001.
Hieronder vind je een overzicht:
- Privéwoningen (huizen en appartementen)
- Bedrijfsgebouwen
- Publieke gebouwen (scholen, gemeentehuizen, ziekenhuizen)
Specifieke situaties waar het verplicht is:
| Gebouwtype | Bouwjaarcriterium | Verplichting |
|:———–|:——————-|:————|
| Woning | Voor 2001 | Ja |
| Bedrijfspand | Voor 2001 | Ja |
| Openbare gebouwen | Voor 2001 | Ja |
De inventaris moet opgesteld worden door een erkenningsplichtig deskundige asbestinventarisatie.
Moet je een asbestinventaris laten opmaken bij verkoop?
Ja, bij verkoop van een woning of gebouw ouder dan 1 januari 2001 moet je verplicht een geldig asbestattest kunnen voorleggen aan de koper. Dit attest wordt afgeleverd op basis van de opgemaakte inventaris.
Wat je moet weten over de verkoop:
- Het attest moet beschikbaar zijn vanaf de publicatie van de verkoopadvertentie.
- Kopers krijgen transparante informatie over de aanwezigheid en toestand van asbest.
Ontbreekt het asbestattest, dan kan de verkoop niet rechtsgeldig plaatsvinden.
Wat zijn de wettelijke gevolgen zonder asbestinventaris?
Zonder conform asbestinventarisatie vanaf 2025 riskeer je als eigenaar:
- Bestuurlijke boetes opgelegd door OVAM
- Burgerrechtelijke aansprakelijkheid wanneer schade door asbest ontstaat
- Verplichte sancties bij non-conformiteit tijdens vastgoedtransacties
Boetes kunnen oplopen tot duizenden euro’s, afhankelijk van de ernst van de inbreuk.
Waarom focust de overheid op een asbestveilig Vlaanderen tegen 2034?
De overheid wil met de verplichte inventarisatie een versnelling inzetten om Vlaanderen asbestveilig te maken tegen 2034, omdat vrijgekomen asbestvezels decennialang in de lucht kunnen blijven hangen en mensen langdurig kunnen schaden.
Belangrijke doelen:
- Gecontroleerde verwijdering van risicovolle materialen
- Kostenbeheersing bij latere renovaties
- Bewustmaking van woningeigenaars en gebruikers
Het programma wordt begeleid door de Vlaamse overheid in samenwerking met OVAM, energiespecialisten en lokale besturen.
Wat zijn de voordelen van een asbestinventaris in 2025?
De voordelen van een asbestinventaris zijn hieronder weergegeven.
| Voordeel | Uitleg |
|:———|:——-|
| Bescherming gezondheid | Blootstelling aan asbestvezels wordt vermeden |
| Juridische zekerheid | Vastgoedtransacties verlopen correct |
| Schadebeheersing | Risico’s op onverwachte kosten bij verbouwingen worden beperkt |
| Toegevoegde vastgoedwaarde | Transparantie verhoogt vertrouwen kopers & investeerders |
| Efficiëntere renovatie | Renovatieprojecten kunnen veilig en sneller starten |
Wat is het verschil tussen een destructieve en niet-destructieve asbestinventaris?
Destructieve en niet-destructieve inventarisaties verschillen door hun onderzoeksdiepte.
| Type Inventaris | Omschrijving | Toepassing |
|:—————|:————|:———-|
| Niet-destructief | Visuele inspectie van alle bereikbare materiaaloppervlakken | Dagelijks gebruik gebouw |
| Destructief | Materialen openbreken voor staalname en analyse | Renovatie of sloopwerken |
Bij geplande werken is een destructieve inventaris verplicht conform de Asbestcodex.
Wie mag een asbestinventaris opmaken?
Alleen een gecertificeerde asbestdeskundige inventarisatie (ADI) mag een wettige asbestinventaris afleveren. Deze deskundigen zijn opgeleid en erkend door OVAM na het voltooien van de specifieke ADI-opleiding en examen.
Checklist erkende deskundige:
- Ingeschreven in het centraal register
- Geldige erkenningsnummer
- Objectief en onafhankelijk
Een asbestinventaris opgesteld door een niet-erkende partij wordt als ongeldig beschouwd.
Hoe verloopt een asbestinventarisatie?
De inventarisatie verloopt in duidelijke stappen die hieronder opgesomd zijn.
- Screening gebouwgeschiedenis (bouwjaar, verbouwingswerken)
- Visuele inspectie van alle ruimtes en bouwmaterialen
- (Bij destructieve inventaris): staalnames van verdachte materialen
- Analyse stalen in erkend laboratorium
- Opmaak van inventarisrapport volgens OVAM-richtlijnen
- Bij bevestiging van asbest: registratie van risicozones
Op basis hiervan wordt het asbestattest afgeleverd.
Wat zijn de kosten van een asbestinventaris?
De kosten voor een asbestinventaris in België liggen typisch tussen de €350 en €650 per gebouw.
De prijs wordt beïnvloed door:
- Grootte van het gebouw
- Aantal te inspecteren materialen
- Nodige staalnames en analyses
- Type inventaris (destructief duurder dan niet-destructief)
Overzicht richtprijzen:
| Gebouwtype | Richtprijs |
|:———–|:———–|
| Appartement | €350 – €450 |
| Eengezinswoning | €450 – €600 |
| Groter gebouw/bedrijfspand | €600 – €1000+ |
Subsidies of tegemoetkomingen zijn afhankelijk van lokale gemeente-initiatieven.
Wat gebeurt er na het opmaken van de asbestinventaris?
Na opmaak van de inventaris:
- Wordt het asbestattest geregistreerd in de databank van OVAM
- Moeten eigenaren acties ondernemen voor asbestbeheer (bijvoorbeeld: verwijdering of monitoring)
- Bij verkoop wordt het attest overgedragen aan de nieuwe eigenaar
Indien er geen asbestmateriaal aanwezig is, verklaart het attest het gebouw “asbestveilig” volgens de officiële definitie.
Vanaf 2025 wordt het verplicht om voor elk voor 2001 gebouwd gebouw in Vlaanderen een erkende asbestinventaris op te stellen. Deze maatregel beschermt niet alleen de volksgezondheid door blootstelling aan asbestvezels te vermijden maar draagt ook bij aan juridisch correcte vastgoedtransacties en aan de grotere doelstelling om Vlaanderen tegen 2034 asbestveilig te maken. Dankzij een duidelijk overzicht van aanwezige risicomaterialen sta je als eigenaar sterker bij renovaties en verkopen. Laat je inventaris altijd opmaken door een erkend deskundige om boetes te vermijden en een conform asbestattest te verkrijgen.
Ben je op zoek naar professionele begeleiding bij het laten opmaken van je asbestinventaris? Praesy werkt samen met erkende experts die je snel en correct verder helpen. Vraag vandaag nog vrijblijvend advies of een offerte aan.