Glasalplaten van vóór 1994 bevatten vaak asbest en vormen een gezondheidsrisico bij beschadiging of bewerking. In dit artikel ontdek je alles over hoe je asbest in Glasalplaten herkent, welke risico’s eraan verbonden zijn, hoe je veilig laat testen en verwijderen, en wat de regelgeving in België hierover voorschrijft. We geven je ook praktische adviezen over omgang, verwijderen en vernieuwen van deze materialen. Zo kan je veilig en doordacht omgaan met oude Glasalplaten.
Welke Glasalplaten bevatten asbest?
Glasalplaten geproduceerd vóór 1994 bevatten meestal asbest in hun cementkern of harslaag. Glasalplaten van na 1994 zijn asbestvrij doordat de productie toen overging op veilige kunstvezels.
De aanwezigheid van asbest hangt vooral af van het productiejaar en de gebruikte materialen bij de fabricage. Glasalplaten uit de jaren ’70 en ’80 bevatten vaak asbestcement als isolerende kerncomponent. De sandwichconstructie bestond uit een combinatie van versterkte cementlagen en een asbesthoudende kern.
| Jaar productie | Asbest aanwezig? | Opmerking |
|—————-|——————|———————————–|
| < 1994 | Ja | Sandwichconstructie met asbestkern |
| 1994 – 1998 | Soms | Overgangsperiode |
| > 1998 | Nee | Asbestvrije productie |
Hoe kun je asbest in Glasalplaten herkennen?
Asbest in Glasalplaten herken je aan specifieke visuele kenmerken en structurele eigenschappen.
De belangrijkste herkenningspunten zijn:
- Kleur: verbleekte witte tot lichtgrijze tint bij beschadiging
- Structuur: vezelachtig of pluizig zichtbaar bij breuk
- Dikte: vaak 4-5 mm of 7,5 mm dik voor oude platen
- Productielabels en codes: ontbreken vaak bij oude platen, moderne platen hebben CE-markeringen
Hoe belangrijk is de dikte van de Glasalplaat?
De dikte van de Glasalplaat is een indicator voor mogelijk asbesthoudend materiaal. Platen van 4 mm, 5 mm of 7,5 mm dik die vóór 1994 zijn geproduceerd, bevatten vaak asbest.
Speelt schade aan de plaat een rol bij herkenning?
Ja, scheuren, breuken of afbrokkelende randen verhogen de kans dat asbestvezels vrijkomen. Beschadigde platen tonen bovendien makkelijker de typische vezelstructuur.
Waarom is asbest in Glasalplaten gevaarlijk?
Asbest in Glasalplaten is gevaarlijk omdat het bij beschadiging asbestvezels vrijlaat die bij inademing ernstige ziekten veroorzaken, waaronder longkanker, asbestose en mesothelioom.
De schade ontstaat vooral wanneer platen worden:
- Geboord
- Gezaagd
- Gebroken
- Geslepen
Welke ziektes veroorzaakt asbestblootstelling?
De belangrijkste ziektes verbonden aan blootstelling aan asbestvezels zijn:
- Mesothelioom: zeer agressieve vorm van kanker aan de longvliezen
- Longkanker: verhoogd risico bij langdurige en herhaalde blootstelling
- Asbestose: bindweefselvorming in de longen, leidt tot ernstige ademhalingsproblemen
Hoe snel kunnen gezondheidsproblemen optreden?
Gezondheidsproblemen ontstaan vaak tientallen jaren na de blootstelling. De latentieperiode bedraagt gemiddeld 20 tot 40 jaar.
Hoe laat je Glasalplaten testen op asbest?
Glasalplaten laat je testen door een erkend asbestlabo of asbestdeskundige. Tijdens een professionele test worden stalen genomen en geanalyseerd in gecontroleerde laboratoriumomstandigheden.
De standaard werkwijze voor testen is:
- Visuele inspectie door een gecertificeerde inspecteur
- Monstername (klein stukje plaatmateriaal)
- Analyse via polarisatiemicroscopie of SEM-analyses (Scanning Electron Microscope)
| Stap | Uitleg |
|—————-|—————————————–|
| Inspectie | Controle op visuele en structurele kenmerken |
| Monstername | Afname klein staal onder veilige condities |
| Analyse | Bepaling aanwezigheid asbestvezels |
Wat kost een professionele asbesttest?
De kosten voor een analyseservice in België variëren tussen €100 en €300, afhankelijk van urgentie en type analyse.
Mag je zelf asbesthoudende Glasalplaten verwijderen?
Nee, in België is het verwijderen van asbesthoudende bouwmaterialen zoals Glasalplaten door particulieren verboden zonder voorafgaande melding of certificering als asbestverwijderaar.
Verwijdering moet uitgevoerd worden door:
- Een gecertificeerd asbestverwijderingsbedrijf
- Met inachtneming van verplichte veiligheidsmaatregelen en afvoerrichtlijnen
Zelf verwijderen verhoogt het risico op blootstelling aanzienlijk en leidt vaak tot illegale afvalverwerking.
Welke veiligheidsmaatregelen gelden bij verwijderen?
De minimumvereisten zijn:
- Gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (PPM): ademhalingsmasker type P3, beschermkleding, handschoenen
- Afscherming van werkzone
- Gebruik van natte technieken om stofvorming te verminderen
- Specifieke verpakkingen (dubbele folie) voor transport naar erkende afvalpunten
Wat zijn de Belgische regels rond asbestverwijdering?
In België bepaalt het VLAREMA-reglement dat:
- Asbestafval enkel door erkende verwerkers mag worden afgevoerd
- Specifieke procedures gevolgd moeten worden bij saneringswerken
- Particulieren voor kleine hoeveelheden soms een vervoersvergunning kunnen aanvragen, mits strikte voorwaarden
Er bestaat ook een asbestafbouwbeleid waarbij Vlaanderen tegen 2040 asbestveilig wil zijn.
Welke alternatieven zijn er na verwijdering van asbesthoudende Glasalplaten?
Na verwijdering van asbesthoudende Glasalplaten zijn alternatieven:
- Nieuwe Glasalplaten (asbestvrij)
- Houten gevelbekleding (thermisch gemodificeerd of hardhout)
- Composietpanelen (hoge mechanische sterkte en onderhoudsarm)
- Gevelplaten uit vezelcement (zonder asbest, zoals Eternit Cedral)
Gebruik materialen die voldoen aan de strengste brandwerendheids- en milieunormen.
Wat kosten alternatieven?
De prijzen voor vervangende gevelmaterialen:
| Materiaal | Prijs/m² (€) | Kenmerk |
|———————-|————–|—————————-|
| Nieuwe Glasalplaat | 60-100 | Onderhoudsarm, duurzaam |
| Composietpanelen | 75-130 | Hoge impactresistentie |
| Houten bekleding | 45-90 | Natuurlijke uitstraling |
| Vezelcementplaten | 40-80 | Voordelig, brandveilig |
Zijn alle Glasal merkplaten asbestverdacht?
Niet alle Glasal merkplaten zijn asbestverdacht. Enkel platen geproduceerd vóór 1994 of tijdens de overgangsperiode tot 1998 kunnen asbest bevatten.
Nieuwe Glasal producten voldoen aan de EU-normen voor asbestvrijheid.
Hoe kan ik zeker zijn dat mijn Glasalplaten asbestvrij zijn?
- Controleer productiedatum (facturen of technische fiches)
- Vraag attest aan fabrikant of leverancier
- Laat een professionele asbesttest uitvoeren bij twijfel
Wat moet ik doen als mijn Glasalplaten beschadigd zijn?
Bij beschadiging van Glasalplaten:
- Stop onmiddellijk alle werkzaamheden
- Vermijd contact en verplaatsing
- Sluit de ruimte zoveel mogelijk af
- Contacteer een gecertificeerde asbestdeskundige voor inspectie en sanering
Nooit zelf proberen te reinigen, zagen of bewerken, om verdere verspreiding van vezels te voorkomen.
Glasalplaten die vóór 1994 zijn geproduceerd bevatten vaak asbest, waardoor bij beschadiging ernstige gezondheidsrisico’s ontstaan. Door de platen professioneel te laten testen en verwijderen, vermijd je deze risico’s volledig. Vertrouw altijd op erkende bedrijven voor inspectie en sanering volgens de Belgische regelgeving. Wil je jouw gevel of binnenruimte vernieuwen? Met moderne, asbestvrije alternatieven bouw je veilig en toekomstgericht.
Voor extra advies of offertes kan je terecht bij Praesy, jouw specialist in asbestanalyse en renovatiebegeleiding.