Met luchtmetingen meet men de aanwezigheid en concentraties van stofdeeltjes, gassen of vezels in de lucht, vaak om gezondheids- en veiligheidsredenen. In België zijn luchtmetingen, bijvoorbeeld bij asbestverwijdering, strikt gereglementeerd. Een meting verloopt via een visuele inspectie, de inzet van geavanceerde technieken zoals Scanning Elektronenmicroscopie (SEM) en een gedetailleerde rapportage. Asbestmetingen vormen het grootste aandeel van luchtmetingen in België, naast metingen gericht op binnenluchtkwaliteit en industriële emissies. De kostprijs voor een standaard luchtmeting in België schommelt gemiddeld rond de €350 voor een sessie van 4 uur, met een algemene prijsvork tussen €200 en €600 afhankelijk van de complexiteit (bron: ABL, erkende laboratoria). Ontdek hieronder alles over de definities, procedures, soorten en kosten van luchtmetingen in België.
Wat zijn luchtmetingen?
Luchtmetingen zijn gecontroleerde processen waarbij de concentratie van verontreinigende stoffen zoals asbestvezels, fijnstof, gassen of schimmels in een bepaalde luchtomgeving wordt gemeten. De metingen worden uitgevoerd met het doel om risico’s voor gezondheid en milieu te evalueren en normen na te leven.
Belangrijke termen:
- SEM (Scanning Elektronenmicroscopie): een geavanceerde analysemethode waarbij luchtmonsters tot op microvezelniveau onderzocht worden.
- PM2.5 en PM10: maat voor fijnstofdeeltjes kleiner dan respectievelijk 2,5 en 10 micrometer.
De standaard in België wordt bepaald door erkende instanties zoals BOUW-HUB, FANC en PKL (Platform Kwaliteit Luchtmetingen).
Waarom worden luchtmetingen uitgevoerd?
Luchtmetingen worden uitgevoerd om te controleren of de luchtkwaliteit voldoet aan vastgestelde normen van veiligheid en comfort. Dit gebeurt bij:
- Asbestverwijderingswerken: controle op resterende schadelijke vezels.
- Binnenmilieu-onderzoeken: controleren van binnenlucht op CO₂, schimmels, VOC’s.
- Industriële monitoring: naleving milieuwetgeving omtrent emissies.
- Gezondheidsonderzoeken: blootstellingsmetingen voor werknemers.
Studies tonen aan dat correcte luchtmetingen de blootstelling aan schadelijke stoffen tot 50% kunnen reduceren (bron: VITO rapport België 2023).
Hoe verloopt de procedure van een luchtmeting?
De procedure van een luchtmeting in België kent drie verplichte fases.
- Visuele inspectie
Een bevoegde deskundige onderzoekt de ruimte op zichtbare verontreinigingen, zoals losse asbestresten of schimmelvorming. - Bemonstering en analyse
Lucht wordt via pompen en filters verzameld. Analyse gebeurt met geavanceerde methoden zoals SEM, optische microscopie, of gasspectrometrie voor andere stoffen. - Rapportage en beoordeling
Resultaten worden objectief vergeleken met wettelijke normwaarden. Een verslag wordt opgemaakt met een goedkeuring of afkeuring, bijvoorbeeld volgens risicoklasse 1/2 of 2A voor asbestbevindingen.
Hoe wordt lucht bemonsterd tijdens een meting?
Lucht wordt bemonsterd via verschillende technieken. Hieronder een overzicht van de meest gebruikte methodes.
| Methode | Toelichting |
|————————-|——————————————————–|
| Filterbemonstering | Lucht wordt door een filter gepompt dat de stoffen opvangt. |
| Grabsampling | Rechtstreekse opvang van lucht in speciale zakken of cilinders. |
| Continue monitoring| Sensoren meten realtime vervuiling over langere periodes.|
Na bemonstering wordt het monster in een laboratorium geanalyseerd.
Welke soorten luchtmetingen zijn er in België?
De types luchtmetingen die in België het meeste voorkomen zijn:
- Asbest luchtmetingen: na of tijdens asbestverwijdering.
- Binnenluchtmetingen: CO₂, VOC’s, schimmelsporen.
- Industrial Emission Measurements: meting van stof, NOₓ, SO₂, zware metalen.
- Explosieveiligheidsmetingen: detectie van brandbare gassen.
Voor een opsomming van de meest voorkomende typen luchtmetingen:
| Type meting | Voorbeelden |
|—————————–|———————————————————–|
| Asbestmetingen | Werfklaring na verwijdering, tussentijdse monitoring. |
| Binnenluchtkwaliteit | CO₂-niveaus in scholen, VOC-niveaus in kantoren. |
| Stofemissiemetingen | Industriële rookgassen, bouwstofmetingen. |
| Schimmelanalyses | Vochtige woningen, nieuwe bouwprojecten. |
Wanneer is een asbest luchtmeting verplicht?
Een asbest luchtmeting is verplicht in België bij elke niet-laagrisico asbestverwijdering na afronding van de werken.
Specifiek:
- Bij risicoklasse 2/2A ingedeelde werkzaamheden.
- Na saneringswerken in publieke gebouwen.
- In het kader van een asbestattest (vanaf 2022 verplicht voor verkoop van gebouwen ouder dan 2001).
Erkende laboratoria zoals ABL en ECCA voeren deze volgens het KB Asbest 2018 uit.
Wat kost een luchtmeting gemiddeld in België?
Een luchtmeting kost in België gemiddeld €350 voor een sessie van 4 uur.
Prijzen kunnen variëren naargelang volgende factoren:
- Aantal monsters: meer monsters verhogen de kost.
- Analysemethode: SEM-analyses zijn duurder dan optische microscopen.
- Spoedaanvraag: expressanalyses kosten gemiddeld 20-30% meer.
De richtprijzen voor verschillende types luchtmetingen zijn:
| Type Luchtmeting | Richtprijs |
|—————————–|—————————-|
| Asbest luchtmeting | €200 – €600 |
| Binnenluchtkwaliteit CO₂| €150 – €400 |
| Industriële emissiemeting| €500 – €1500 |
Wat beïnvloedt de kostprijs van een luchtmeting?
De uiteindelijke kosten voor luchtmetingen worden beïnvloed door:
- Locatie: afgelegen of moeilijk bereikbare gebieden verhogen transportkosten.
- Grootte van het te meten gebied: groter volume vraagt langere meettijd.
- Complexiteit: bijvoorbeeld schimmel vs. asbest vraagt andere apparatuur.
Laboratoria bieden vaak all-in tarieven aan, inclusief rapportering, analyse en meetapparatuur.
Moet een luchtmeting uitgevoerd worden door een erkend bedrijf?
Ja, in België moeten luchtmetingen voor gereglementeerde toepassingen zoals asbest door een erkend laboratorium uitgevoerd worden.
Voorbeelden:
- ECCA NV, erkend door FANC.
- ABL, gespecialiseerd in asbestanalyses.
Deze laboratoria voldoen aan ISO 17025 accreditaties en de Vlaamse regelgeving rond luchtkwaliteitsmetingen.
Hoe kies je het juiste bedrijf voor een luchtmeting?
Bij de keuze van een meetbedrijf moet je letten op:
- Erkenning en certificering (ISO 17025, FANC-erkenning).
- Ervaring met specifieke metingen (asbest, industrieel, binnenlucht).
- Snelheid en flexibiliteit (mogelijkheid voor dringende interventies).
- Duidelijke offerte (analyse, rapport, verplaatsingskosten inbegrepen).
Vraag altijd meerdere vrijblijvende offertes aan en vergelijk de inbegrepen diensten.
Wat gebeurt er na de luchtmeting?
Na een luchtmeting volgt:
- Analyse in het labo (2 – 5 werkdagen).
- Rapportering met resultaten vergeleken tegen referentienormen.
- Advies voor eventuele vervolgstappen of bijkomende sanering.
Soms kan een herhalingsmeting vereist zijn als de gemeten niveaus onvoldoende veilig blijken.
Met luchtmetingen bescherm je niet alleen de gezondheid maar voldoe je ook aan de wetgeving. Wens je professioneel advies of een offerte op maat? Contacteer dan Praesy, specialist in luchtmetingen en milieuonderzoek in België.